วิธีการฝึกขลุ่ยเพียงออ

เพลงไทยเดิมของเรานี้นับว่าเป้นมรดกอันล้ำค่าของเราชาวไทยชิ้นหนึ่งที่พวกเราต้องช่วยกันอนุรักษ์ไว้ เพื่อสืบทอดให้กับคนรุ่นต่อๆไปได้รู้ถึงความเจริญรุ่งเรื่องทางดนตรีของเราซึ่งมีช้านาน
            การอ่านโน้ตเพลงไทย มีวิธีการอ่านเหมือนกับการอ่านหนังสือทั่วๆไป คือ อ่านจากด้านซ้ายไปขวา โน้ต 1 บรรทัดจะแบ่งเป็นช่องๆ รวม 8 ช่อง ดังนี้

_ _ _ ด

_ _ _ ร

_ _ _ ม

_ _ _ ฟ

_ _ _ ซ

_ _ _ ล

_ _ _ ท

_ _ _ ดํ

ช่องแต่ละช่องมีค่าเท่ากับ 1 จังหวะ

             วิธีนับให้นับจังหวะตกที่โน้ตตัวสุดท้ายซึ่งอยู่หน้าเส้นกั้นห้องจากรูป ให้เคาะจังหวะตกที่ตัว โด,เร,มี,ฟา,ซอล,ลา,ที,โด(สูง) รวมต้องเคาะจังหวะ 8 ครั้ง หรือ 8 จังหวะ ทีนี้ลองเคาะจังหวะให้สม่ำสเมอพร้อมกับออกเสียงไปด้วย แล้วลองฝึกเป่าเสียงตามโน้ตอีกที

             เครื่องหมาย  _ _  ใช้เพื่อเป็นตัวเพิ่มเสียงของโน้ตตัวที่อยู่ข้างหน้าเครื่องหมายให้มีเสียงยาวขึ้น การที่เราจะเป่าขลุ่ยให้เสียงโน้ตตัวใดตัวหนึ่งยาวเท่าไรนั้นก็ขึ้นอยู่เครื่องหมาย _ _ ที่อยู่ข้างหลังตัวโน้ตนั้นๆ เป็นตัวบังคับความสั้นยาวของเสียง 

เครื่องหมาย _              มีค่าความยาวของเสียงเท่ากับ 1/4  จังหวะ เครื่องหมาย _ _           มีค่าความยาวของเสียงเท่ากับ 1/2  จังหวะ เครื่องหมาย _ _ _        มีค่าความยาวของเสียงเท่ากับ 3/4  จังหวะ เครื่องหมาย _ _ _ _     มีค่าความยาวของเสียงเท่ากับ 1     จังหวะ

หรือเครื่องหมาย _ หนึ่งขีดมีค่าเท่ากับโน้ตหนึ่งตัวเช่นตัวอย่าง

_ _ _ ฟ

_ _ _ ซ

_ ล _ ท

_ ล _ ซ

อธิบายวิธีเป่า   เครื่องหมายขีดสามขีดหน้าตัว ฟา เราไม่ต้องเป่า เพราะหน้าเครื่องหมายไม่มีตัวโน้ต ให้เป่าเสียงฟาเลย พร้อมเคาะจังหวะไปด้วยเป่าไปถึง ซอล นับเป็นหนึ่งจังหวะ และจากเสียง ซอล ถึง ลา นับ 1/2 จังหวะ และจาก ลา ไปถึง ที นับ 1/2 จังหวะ และจากเสียง ที ถึง ลา นับ 1/2 จังหวะ และจาก ลา ไปถึง ซอล นับ 1/2 จังหวะ

โน้ตขลุ่ยและเครื่องหมายต่างๆ 

ด   ใช้แทนเสียง    โด       ปกติ          ร   ใช้แทนเสียง    เร        ปกติ          ม   ใช้แทนเสียง    มี        ปกติ          ฟ   ใช้แทนเสียง    ฟา       ปกติ           ซ   ใช้แทนเสียง    ซอล    ปกติ           ล   ใช้แทนเสียง    ลา       ปกติ           ท   ใช้แทนเสียง    ที        ปกติ

ดํ   ใช้แทนเสียง    โด       สูง          รํ   ใช้แทนเสียง    เร       สูง          มํ   ใช้แทนเสียง    มี       สูง          ฟํ   ใช้แทนเสียง    ฟา      สูง           ซํ   ใช้แทนเสียง    ซอล   สูง

โน๊ตเพลงพื้นเมืองภาคเหนือ : เสียงซอสั่งสาว 
----  -ซ-ด  --ซซ  ฟมรด  -ซทซ  ฟซทด  --รม  -ฟ-ซ
 ----  -ด-ล  ดลซฟ  -มฟซ  ทซทฟ  ซมฟซ  ทซทฟ  ซมรด
 ----  -ซทด  --ทซ  ฟซทด  -รดซ  ทซทด  -ทซท  ซดทซ
 ----  ฟซทด  --ทซ  ทซมฟ  ----  ฟซทด  --ทซ   ทซมฟ
 
 -ซ-ล  มดรฟ  -รฟซ  ดท-ด

โน๊ตเพลงพื้นเมืองภาคเหนือ : ไทยดำรำพัน
สร้อย
---ซ  -มซล  -ซลด  ลดร  มรด
 ----  -ดลล  -ซดล  ซมรมซ  -ซซซ  -รรร  -ดรม  ซรดล
 ----  -ดดด  -ดรม  ซมซล     ----     ดลดร  ----    มรดลด

โน๊ตเพลงพื้นเมืองภาคเหนือ : สาวเจียงฮาย 
(สร้อย)---ซ  ----  ซลซด  ----  รฟรดท  --ซด  -ทลซ)
 ----  -ล-ซ  --ดร  -ฟ-ซ  --ดร   -ฟ-ซ  -รฟซ  -ฟดร
 ----  -ฟ-ด  --ซท  -ท-ด  ---ฟ  -ฟ-ด  --ซฟ  ซล-ซ
 ----  -ซ-ท  ---ด  -ด-ร  ---ร   -ฟ-ท  ---ด  -ด-ด
 ----  -ด-ซ  ---ซ  -ด-ล  -ลซด   -ล-ล   --ซฟ  -ดลซ

โน๊ตเพลงพื้นเมืองภาคเหนือ : กระต่ายลอยคอ

ท่อน 1

--ซซ   มรลด   ลซดล   ซมลซ   --มซ   มซมม   รซรม   รดมร

---ท  รทลซ   -มลซ   มซลด 

ท่อน 2

--ซซ   มซลด   ลซดล   ซมลซ   --มร   มดรม   --ซร   มรดล

--ดล   ซมซล   --ดล   ซดรม    --รด   --รด